Oost-Friese krulschaatsen

In Oost-Friesland, de streek rond Embden, werden net als in Nederland, op ambachtelijke wijze schaatsen gemaakt. In het kerkdorp Breinermoor werkte de smid Kurt H. Schmidt. Hij moet een zekere reputatie hebben gehad, want zijn schaatsen werden doorgaans verbasterd als 'Brennemoorse schaatsen' aangeduid. Uit de merken op de schaatsen blijkt dat er verscheidene smeden zijn geweest die dergelijke schaatsen hebben geproduceerd. Het Oost-Friese model had een eigen gezicht. Het zijn net als de Nederlandse schaatsen van het Friese model ontwerp-technisch gezien baanschaatsen. Vanwege hun kale halzen worden ze echter tot de krulschaatsen gerekend.


schaatsen van de firma Kurt Schmidt
Afb.1: Breinermoorse model, 4e kwart 19e eeuw.

Robuuste uitvoering met enigszins verfraaide voetstapel uit de smederij van de smid waaraan de Breinermoor zijn naam ontleent.

Fabricaat: Fabricaat: K.H. Schmidt, Breinermoor (D).
Merk: KHS, zie detail 1.
Technische gegevens: totale lengte: 45 cm, hoogte boven ijs: 4 cm; voetstapel: 33 cm lang, 7 cm breed; schaatsijzer: 16 mm hoog, 4 mm dik; gewicht: 370 g.

oostfriese schaatsen
Afb.2: Breinermoorse model, 4e kwart 19e eeuw.

Robuuste uitvoering met enigszins verfraaide voetstapel. Juist omdat er 'Breinermoor' als merk is ingeslagen, zou het weleens zo kunnen zijn dat deze schaatsen in een van de metaalwarenfabrieken rond Keulen zijn gemaakt.

Fabricaat: onbekend.
Merk: Breinermoor, zie detail 2.
Technische gegevens: totale lengte: 44 cm, hoogte boven ijs: 4 cm; voetstapel: 33 cm lang, 6 cm breed; schaatsijzer: 15 mm hoog, 4 mm dik; gewicht: 240 g.

oostfriese baanschaats
Afb.3: Breinermoorse model, 4e kwart 19e eeuw.

Nog een fraai paar met metalen driehoekjes met puntjes tegen het afglijden (zie detail 3).

Fabricaat: onbekend.
Merk: IGS, zie detail 4.
Technische gegevens:40 cm, hoogte boven ijs: 3 cm; voetstapel: 31 cm lang, 6,5 cm breed; schaatsijzer: 12 mm hoog, 4 mm dik; gewicht: 475 g, inclusief montuur.

schaatsen firma tk smid
Afb.4: Breinermoorse model, 4e kwart 19e eeuw.

Lichte uitvoering met enigszins verfraaide voetstapels en een uit strip of plaat gestanst schaatsijzer met een opgesoldeerd messing knopje.

Fabricaat: T.K. Smid, Ditzum (D).
Merk: zie details 5 en 6.
Technische gegevens: totale lengte: 38 cm, hoogte boven ijs: 3 cm; voetstapel: 27 cm lang, 5,5 cm breed; schaatsijzer: 14 mm hoog, 3,5 mm dik; gewicht: 280 g.